Binnenkort krijgen mensen de mogelijkheid om zich te laten vaccineren tegen het corona-virus. Maar hoe gaan we om met de spanning tussen het recht op persoonlijke vrijheid en de plicht van zorgmedewerkers om anderen te beschermen? Welke persoonlijke consequenties gaan we verbinden aan bewust niet-vaccineren?
Ik weet niet hoe het met u is, maar ik wil erg graag terug naar normaal. Terug naar de tijd dat we andere mensen niet als potentieel gevaar zien. Een tijd waarin we elkaar weer zorgeloos kunnen aanraken en gewoon naar een restaurant of sportwedstrijd kunnen gaan. Ik sta dan ook vooraan als er een veilig en effectief vaccin beschikbaar komt.
Dat vaccineren doe ik niet alleen voor mijzelf. Wie zich laat vaccineren draagt bij aan groepsimmuniteit en daarmee aan de bescherming van anderen in de samenleving. Ook zorgt het ervoor dat de coronamaatregelen eerder opgeheven kunnen worden en bijvoorbeeld mensen in de horeca weer aan het werk kunnen. En door mijzelf openlijk te laten vaccineren geef ik ook een signaal af aan mensen die daarover twijfelen, in de hoop dat zij mijn voorbeeld volgen.
Want niet iedereen denkt er zo over als ik. Er zijn mensen die twijfelen of ze zichzelf zullen laten vaccineren. Omdat ze twijfelen of het vaccin wel goed onderzocht is, omdat ze vertrouwen op hun eigen immuunsysteem of omdat ze de ernst van COVID-19 onderschatten. Ik hoop dat we die twijfels kunnen wegnemen, maar uiteindelijk moet iedereen voor zichzelf de keuze maken om zich al dan niet te laten vaccineren.
Zoals mijn vaccineren gevolgen heeft voor anderen, zo heeft niet-vaccineren dat ook. Als te weinig mensen zich laten vaccineren zullen er mensen blijven sterven en zal het langer duren voor de maatregelen opgeheven kunnen worden. Zal het ook langer duren voor iedereen weer aan het werk of fysiek naar de onderwijsinstelling kan en kan deelnemen aan het normale sociale leven. Niet-vaccineren heeft dus niet alleen consequenties voor het individu, maar ook voor de samenleving als geheel.
De vraag die de komende periode zal gaan spelen is of mensen die zich bewust niet laten vaccineren, daarvan ook consequenties zullen moeten dragen. Eerlijk gezegd denk ik dat dat voor medewerkers in de zorg onvermijdelijk is. Als werknemer in de zorg heb je immers de professionele plicht om zoveel mogelijk te voorkomen dat je de mensen besmet voor wie je zorgt. Dat betekent ook dat van jou verwacht mag worden dat je redelijke maatregelen neemt om dat te voorkomen.
Ook werkgevers in de zorg zullen zich met deze vragen geconfronteerd zien. Zij hebben de plicht om de mensen te beschermen die aan hun zorg zijn toevertrouwd. En dat heeft consequenties voor de medewerkers. Geen werkgever wil er voor verantwoordelijk zijn dat patiënten of bewoners ziek worden of overlijden, omdat ze besmet zijn geraakt door medewerkers die weigerden om zich te laten vaccineren. Werkgevers zullen zich dus moeten beraden op de vraag hoe ze dat redelijkerwijs kunnen voorkomen. Het zijn nare vragen, maar ik denk dat ze onvermijdelijk op ons afkomen en dat we er goed aan doen ons er op voor te bereiden.
De vraag gaat dus zijn: hoe gaan we om met de spanning tussen het recht op persoonlijke vrijheid en de plicht van zorgmedewerkers om anderen te beschermen? Welke persoonlijke consequenties gaan we verbinden aan bewust niet-vaccineren? Om de individuele vrijheid zo groot mogelijk te houden proberen we wat mij betreft om die consequenties zo klein mogelijk te laten zijn. Laten we ons dus vooral richten op het vrijwillig bereiken van een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad. Zodat we straks met zoveel mogelijk mensen vooraan staan.
